|
|
گشت وبلاگهاي نجومي چطور بود؟ خدا کنه که خوشتون اومده باشه، اگه نيومد هم که ديگه شرمنده! کاري نمي شه کرد. اگه از مدتي پيش مطالب وبلاگ رو دنبال کرده باشيد، حتما اون جريان تاريخ نجوم اسلامي رو يادتونه. شروعش از نظر خودم خوب بود و جالب ولي زود متوقف شد. توقفش هم برمي گرده به کوتاهي من، که از همه هم عذرخواهي مي کنم. راستش کارهاي ديگه اي پيش اومد که به اون خيلي نرسيدم و تقريباً مسکوت موند. ولي جاي نگراني نيست چون ادامه داره و فکر مي کنم به جاهاي خوبي بشه رسيد. شما خواننده ي گرامي هم اگه منبعي، مرجعي يا آدمي رو مي شناسيد که تو اين زمينه کاري کرده، تو رو خدا ما رو بي بهره نذاريد. چيزايي که من مي خواستم و مي خوام که بهش برسم، اول يه بيوگرافي از تاريخ نجوم اسلامي و ايرانيه و بعد دلايل به انحطاط و نابودي کشيده شدن اين جريان. چرا تا يه موقعي همه ي کارهاي علمي مهم بوسيله ي منجمان و دانشمندان اين جريان انجام مي شده و بعد طي يه دوره ي کوتاه همه چي تعطيل شد و رشد دنياي غرب شتاب گرفت؟ علم تموم شده بود؟ دانشمندها تموم شده بودن؟ کسي دستور داد که ديگه کار تعطيل؟ البته من هنوز خيلي راه دارم تا اين سوالها برام جدي بشه ولي اميدوارم. در پايان يکي از بچه ها پيشنهادي درباره ي کار نجومي داده که علاقمندان بپرسن تا بهشون بگم. شايد به کار خيليها بياد. □ نوشته شده در ساعت 9:26 PM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
امشب بريد اينجا و کلي وبلاگ علمي و نجومي بخونيد. وبلاگهاي خوبي هستن که شايد تا حالا نديده باشين. تا فردا. □ نوشته شده در ساعت 9:42 PM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
 پاياپاي که قديما بود. من هم يه کتاب قديمي خريدم. اسمش هم هست: "1969 عقاب در ماه نشست."
اين کتاب گزارش لحظه به لحظه ي اولين سفر انسان به ماه هست که توسط آقاي "پيتر راين" نوشته شده و ترجمه اش هم کار آقايان علي اکبر مهديان، عليرضا فرهمند و بهزاد باشي هست. اين کتاب سال 1348 چاپ شده و الان که من ورقش مي زنم در حال شکستن! هست. قيمتش هم خيلي گرون نيست: 45 ريال!. خيلي جالبه من جايي با اين جزئيات چيزي درباره ي آپولو 11 نديده بودم. از تاريخ سفرهاي فضايي شروع کرده تا ساخت مرکز فضايي کيپ کندي و زندگينامه ي اولين انسانهاي روي ماه و گزارش دقيقه اي سفر به سمت ماه. آخرين فصل کتاب با عنوان "بعد چه؟ به سوي سال 2001 " درباره ي آينده برنامه هاي آمريکا براي سفر به سيارات ديگه صحبت مي کنه و جالب اينه که تقريباً به همه شون هم رسيدن! يه جايي تو همين قسمت نوشته: «گرداندن دستگاههاي زيستي از هر قبيل که باشند، نيازمند نيروست و نيرو به احتمال قريب به يقين در آينده هسته اي خواهد بود.» يه جاي ديگه از طرحهايي که براي مريخ دارن مثل کاوشگرهاي مارينر و مريخ نشينهاي وايکينگ صحبت کرده که دقيقاً هم در موعد مقرر اجرا شدن. فضاپيماي SMART-1 که هفته ي گذشته گفته بودم هم به سلامتي راهي سفر تحقيقاتي اش به ماه شد. اين اولين فضاپيماي علمي اروپاييهاست که به فضا رفته و الان هم طبق برنامه در مدار اوليه ي خودش قرار گرفته. SMART-1 قراره تحقيقات گسترده اي روي ماه انجام بده که بعداً درباره ش صحبت مي کنيم. خدا به اين موشک آريان 5 قوّت بده، عجب غوليه اين! يه تنه سه تا ماهواره رو برده گذاشته تو فضا. اين سومين ماموريت موفق آريان بود. تو اين ماموريت يه ماهواره ي هندي، يکي اروپايي و يکي هم همين SMART-1 به فضا برده شدن. □ نوشته شده در ساعت 11:30 PM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
امروز مثل هر هفته رفتيم جلسه ي هفتگي مون. البته من دير کرده بودم. وقتي که کارمون تموم شد از ساختمان کانون دراومديم و به طرف فلکه (رازي) حرکت کرديم. داشتيم با هم خداحافظي مي کرديم که من ديدم دهن يکي از بچه ها به طرف شمال باز مونده! مي گفت: اون چييييه؟؟؟ من هم برگشتم سمت شمال، ديدم يه نقطه ي پرنور که آروم داره کم نور ميشه. خيلي خوشگل و پرنور بود. مسلماً يه ماهواره ي ايريديوم بود. الان که تو سايت معظم Heavens Above نگاه کردم ديدم بله، چيزي که ديديم ماهواره ي ايريديوم شماره ي 83 بود. دستش درد نکنه، براي من يکي از معدود نکات مثبت امروز بود. يادتونه چند وقت پيش صحبت از بازنشسته شدن تلسکوپ فضايي هابل (HST ) شده بود. طرحهايي براي پايان کار هابل داده بودن و از اين حرفا. حالا HST هم اومده ثابت کنه حالا حالاها مي تونه کاراي مهم بکنه، اومده دو تا قمر تازه براي اورانوس کشف کرده. اين دو تا قمر که قطرشون حدود 12 تا 16 کيلومتره، از چشمهاي «ويجر 2» دور مونده بودن ولي حالا دانشمندها با کمک هابل پيداشون کردن. (منبع خبر) □ نوشته شده در ساعت 10:54 PM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
فکر ميکنم حدود نيمه شب بود که يه شهاب استثنايي از وسط آسمون و تقريباً بالاي سر رد شد. طولش تو آسمون از شروع تا پايان حدود 45 درجه بود. جيغ و داد همه رو درآورد، قدرش هم حدود -2 بود. رنگش هم سفيد يا آبي بود (من در تشخيص رنگها واقعا مشکل دارم!). رد واقعاً زيبايي هم از خودش به جا گذاشته بود. محمد از گروه دلفين چند تا عکس کنار آتيش از ما زير آسمون مه آلود گرفته که هر وقت بهم برسه، ميذارم تو وبلاگ. □ نوشته شده در ساعت 10:48 PM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
اين پُست رو زودتر از وقتش مي خونيد، چون ما امشب مي ريم رصد :D تازه از هواشناسي هم آمار اونطرفا رو گرفتم، گفتن برخلاف اينجا، هوا خوب و صافه. خدا را شکر. برسيم به ادامه ي صحبت ديروزمون، حيات فرازميني. گفتم که تو يه دوره اي تمام توجهات براي حيات متوجه مريخ بود. البته اعتقاد به وجود حيات از اونجا شروع نشده بلکه فلاسفه ي يونان باستان هم به وجود موجوداتي مثل انسان در جاي ديگه اي از عالم فکر مي کردن. با پيشرفت علم و درک منظومه ي شمسي به عنوان مجموعه اي از اجرام سياره اي مثل زمين، کم کم اين فکرها جنبه ي علمي هم پيدا کردند. 
مريخ براي تمام اين فکرها جاي مناسبي بود. همين انگيزه اي بسيار قوي بود تا ماموريتهاي اکتشافي روي مريخ متمرکز بشه. در سال 1976 مريخ نشين آمريکايي "وايکينگ" روي سطح مريخ فرود اومد. کار اصلي وايکينگ، جستجوي هرگونه اي از حيات بود. وايکينگ با موفقيت کارش رو انجام داد، عکسهاي زيادي از سطح مريخ، صخرها و سنگهاي مريخ به زمين فرستاد ولي جواب «منفي» بود. وايکينگ هيچ چيز زنده اي روي مريخ نديد. بعد از اين اميدها از مريخ به سمت سياره هاي ديگه ي منظومه شمسي هم منحرف شد. حيات شايد در زير ابرهاي زهره، روي قمرهاي مشتري، پشت ابرهاي ضخيم تيتان يا شايد مشتري! وجود داشته باشه. اما زهره خيلي داغه، قمرهاي مشتري اکثراً دنياهايي يخزده اند، جو مشتري بشدت آشفته ست و تيتان هم به شدت سرده. اينها جاهاي مناسبي براي رشد گونه هاي حيات نيستن. البته در مورد تيتان بايد تا رسيدن فضاپيماي کاسيني به زحل صبر کنيم. در سال 1996 کشف فسيل ميکروسکوپي يه باکتري توي يه شهابسنگ غوغاي زيادي به پا کرد ولي مشخص شد که ساختار مشاهده شده، فسيل يه باکتري نبوده. عکسهايي که توسط نقشه بردار سراسر مريخ گرفته شده، عوارضي رو نشون ميده که تنها در اثر جريان آب مي تونن ايجاد بشن. پس اگر آبي وجود داشته احتمالا حياتي هم مي تونه وجود داشته باشه. اين بحثي هست که هر چند وقت خبري در تاييد يا ردش مي شنويد. با اين حال اگر تمام جستجوها براي حيات تو منظومه شمسي بي نتيجه بمونه، باز هم کار زيادي هست. ما در کهکشاني هستيم که ميليونها ستاره مثل خورشيد توش هستن و هر کدوم ممکنه سياره اي مثل زمين داشته باشن.البته در اين زمينه هم کارهاي زيادي انجام شده که الان فرصت پرداختن به اونها نيست. □ نوشته شده در ساعت 2:53 PM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
امروز دو نفر از بچه هاي گروه دلفين اومده بودن پيشمون. يکي از اعضاي اين گروه همين نزديکي ها دانشجو هست و قبل از اين هم پيشمون اومده بود. بچه هاي گروه دلفين يه وبلاگ هم دارن. کلي صحبت کرديم. درباره ي وبلاگهامون هم خيلي حرف زديم. يکيشون به شدت از هواي اينجا و خصوصا از رطوبت شاکي بود. قراره که فردا با ما بيان رصد، البته اگه وضعيت جوي اجازه بده. 
امروز داشتم مطلب جالبي رو درباره ي حيات فرازميني مي خوندم، بد نيست شما هم بخونيد. در اوايل قرن نوزدهم اخترشناس ايتاليايي "شياپارلي" ادعا کرد که تونسته روي سطح مريخ کانالهايي رو ببينه که توسط مريخي ها کنده شده. در واقع اون کانالها تنها زاييده ي ذهن و خطاي بينايي او بودن. پس از شياپارلي، "پرسيوال لاول" رصدخانه اي ساخت و در اون به مطالعه ي مريخ پرداخت و حتي سخنرانيهاي زيادي درباره ي وجود حيات هوشمند در مريخ کرد. ايده هاي لاول محرک اصلي "اچ. جي. ولز" در نوشتن رمان «War of the worlds » بود. پخش راديويي بخشي از همين رمان توسط "اورسون ولز" در سال 1938 باعث وحشت و فرار مردم نيوجرسي از خونه هاشون شد!(از اينجا بشنويد) و اين داستان ادامه دارد... (تا فردا) □ نوشته شده در ساعت 11:37 PM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
اصلا اين وضعيت رو دوست ندارم! اينترنت کارتي، زمان محدود، سرعت پايين، عجله ي بيهوده (چون سرعت اجازه نمي ده که عجله کني!) در ديدن صفحات، گردش ناکافي براي گرفتن موضوعات جالب و .... ولي چه ميشه کرد فعلاً که همينه! ما هم همينيم! پس زندگي هم بهتر از اين نميشه! توي اين سايت خبري، هر از گاهي يه ژورنال از يه بنده خدايي به نام “Ed Lu” مي زنه که من تابحال هيچوقت کامل نخوندمش ولي بعضي وقتها عکسهاي واقعاً جالبي توش ديده ميشه. مثلا اين آخريش هست که مال سه شنبه است. ببينين مردم چجوري تمرين موسيقي تو فضا انجام ميدن. اون آقايي که هم خيلي باشخصيته، همينه که چند وقت پيش تو فضا و بصورت Remote! با همسرش روي زمين ازدواج کرد. اينجا مي تونيد قسمتهاي قبلي اين ژورنال رو ببينيد. □ نوشته شده در ساعت 11:53 PM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
امشب تو برنامه ي «اينجا فرداست» از شبکه ي يک، دکتر «پژمان نوروزي» داشت صحبت مي کرد. موضوع صحبت هم شيوه هاي آموزشي و به قول خودشون « علم آموزشِ آموزش» بود  . حرفهاي خوبي هم درباره ي روشهاي آموزش بهتر زد.
ياد برنامه ي «آسمان شب، طبيعت فراموش شده» افتادم که يه وقتي هرشب از شبکه ي چهار پخش مي شد. واقعاً برنامه ي جالبي بود. صحبتهاي نجومي اي داشت که جذاب و قابل فهم بود حتي براي کسي که تابحال چيزي از نجوم نشنيده. اما افسوس که تلويزيون ما دوست نداره يه کار خوب رو مداوم انجام بده. البته بعد از تموم شدن اون سري برنامه، آسمان شب با مجريان ديگري ادامه داشت که اصلا چنگي به دل نمي زد. چند وقت پيش با کارگردان اين مجموعه که صحبت مي کردم، مي گفت که سري جديد آسمان شب آماده هست ولي مسوولين شبکه ي چهار با پخشش موافق نيستن. چرا؟ چون به اين جور برنامه ها اعتقاد ندارن! بابا آخه اينهمه منجم و آماتور تو ايران نبايد شبي، هفته اي، ماهي! يه برنامه ي نجومي درست و حسابي ببينن؟ يادمه که يه قسمت از همين برنامه ي آسمان شب موقعي بود که کاوشگر مريخ ناسا ارتباطش با زمين قطع شده بود و در واقع گم شده بود. برنامه زنده بود و يه تماس تلفني هم با «کاظم اميدوار» داشت که خيلي خوب بود. آقاي اميدوار توي NASA کار ميکردن؛ البته ايشون مدتي پيش فوت کردن. خدا بيامرزدش. عکسي هم که مي بينيد از تو آرشيو درآوردم؛ مال خبرنامه ي مجله نجوم که اونوقتا مي اومد. اونايي که توي عکس مي بينيد از راست به چپ: اشين زاکاريان، سياوش صفاريان پور، محمد علي افشاريه و ؟(خيلي شبيه سياوش شايد داداشش!). درباره ي اين "طوفان ايزابل" حتما تو خبرها ديدين و شنيدين. اينجا مي تونيد يه سري از عکسهاي مناطق طوفان زده رو ببينيد. فضانوردهايي که الان تو ايستگاه فضايي بين المللي هستن هم از اين طوفان عکسهايي گرفتن که آدم از بزرگيش مي ترسه! (عکس 1 و 2 ) □ نوشته شده در ساعت 11:01 PM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
 سلام، اينجا رشت با آسموني ابري، هوايي باروني و اينترنتي افتضاح!
اگه تو رشت هستيد، حتما مي دونيد که چي ميگم. اين روزها همه ي ISP ها رشتي پشت هم گند مي زنن. يکي ميگه داريم به خاطر مشکل خطمون، جاي سرور رو عوض مي کنيم. يکي ديگه ميگه مخابرات با ما راه نمي ياد. يکي ديگه ميگه کابلهامون در فلانجا مشکل پيدا کرده! آقا به قول يکي از بچه ها اگه اين اينترنت زپرتي رو با شيلنگ! به ما مي رسوندن حتماً از اينکه هست بهتر بود! باز خدا پدر اين اينترنتي کهISP مخابرات ميده رو بيامرزه. هفته ي پيش يادتونه گفتم که عمر گاليله بعد از 14 سال داره به پايان مي رسه؟ الان در همين لحظاتي که من اينها رو تايپ مي کنم، فضاپيماي گاليله در حال سقوط به درون غول گازي منظومه ي شمسي هست. من فکر مي کنم براي اون کسايي که سال 1989 شاهد پرتاب اين فضاپيما و سالهاي بعد شاهد رسيدنش به مشتري بودن، اين لحظه خيلي سخت باشه. براي من که فقط تو گوشه و کنار درباره ي اين فضاپيما خوندم، مرگش يه جوريه! چه برسه به اون کسي که چند سال از عمرش رو براي گاليله صرف کرده باشه. خداحافظ گاليله. (Webcasts for Galileo ) راستي از امشب ساعت رسمي کشور، يک ساعت به عقب کشيده ميشه. حواستون باشه که فردا برنامه هاتون بهم نخوره. □ نوشته شده در ساعت 11:45 PM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
آقا من واقعاً موندم که اينهمه ماهواره و آت و آشغال دور و بر زمين چه جوري دوام ميارن! هر هفته يکي داره يه چيزي ميفرسته اون بالا. البته ايران در اين طرح آلوده سازي فضاي منظومه شمسي اصلا شرکت نکرده و فعلا هم نمي کنه.(چرا؟) اين جريان GPS رو احتمالا شنيدين؛ سيستم موقعيت سنجي سراسري يا يه چيزي تو همين مايه ها (مخففGlobal Positioning System ) که با استفده از اون مي تونيد موقعيت دقيقتون رو بااختلاف خيلي کم، دقت بالا و در هرجايي که باشيد، تعيين کنيد. منظورم از تعيين موقعيت، طول و عرض جغرافيايي، ارتفاع محل از سطح دريا و اطلاعاتي مثل اينهاست. اين سيستم بوسيله ي يک مجموعه از ماهواره ها و مراکز زميني که کل زمين رو پوشش دادند، کار مي کنه. از GPS تو خيلي جاها مثل کشتي ها براي مکانيابي در درياها، نقشه بردارها، کاشفان معادن نفت و ...و همينطور براي منجمهاي براي تعيين زمان و مکان دقيق يک محل استفاده ميشه. در حال حاضر مديريت اين شبکه ي سراسري به عهده ي آمريکاست. قراره که اتحاديه ي اروپا، با همکاري سازمان فضايي اروپا (ESA ) و مشارکت کشور چين شبکه اي جديد رو به نام «شبکه ي گاليله» براي همين کار راه اندازي کنن. شبکه ي گاليله مجموعه ي 30 تا ماهواره ميشه که در 3 مدار مستقر ميشن. طرز قرارگيري اين مجموعه از ماهواره ها پوشش کاملي روي زمين ايجاد مي کنه. اين طرح قراره تا سال 2008 انجام بشه. اين 30 تا رو به مجموعه 76 تايي ماهواره هاي ايريديوم و مجموعه ي ماهواره هاي سيستم فعلي اضافه کنيد! به علاوه ي n تا ماهواره ي جاسوسي و هواشناسي و ارتباطي و تلويزيوني.............. به سلامتي قراره يه فضاپيما هم همين زديکي ها بره و يه سري به ماه بزنه. فضاپيماي SMART-1 که توسط آزانس فضايي اروپا ساخته شده، حدود يه هفته ي ديگه در 28 سپتامبر به فضا پرتاب ميشه. طبق معمول موشک غولپيکر آريان زحمت بردن اين ماهواره ها رو به فضا مي کشه. (منبع: Universe Today ) □ نوشته شده در ساعت 11:53 PM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
ديروز توي مجتمع فرهنگي خاتم الانبيا، مراسم گراميداشت چهارمين سال درگذشت «شيون فومني» شاعر و اديب بزرگ گيلاني بود. مراسمشون شامل سخنراني، اجراي برنامه موسيقي به خوانندگي آقاي رضاپور، اجراي نمايش «گاب دکفته بازار»،  اهداي جوايز به برندگان مسابقه ي شعر و پخش فيلمي از شيون فومني بود. تو اين مراسم "شمس آل احمد" برادر "جلال آل احمد" هم حضور داشت.
بيرون سالن هم نمايشگاهي از کارهاي نقاشي چند هنرمند جوان در ارتباط با اشعار شيون بود. فکر مي کنم بيشتر کارها مربوط به خانم "سحر ميرحسيني" بود که کارهاي زيبايي هم داشت. اين نقاشي ها رو اينجا مي تونيد ببينيد. بعد از فوت شيون، يه سايت قشنگ براي يادبودش ساختن که اطلاعات خوبي هم توش هست. (www.sheevan.com) زيبايي شعرهاي شيون، خصوصا تو گيلکي، واقعاً وصف ناپذيره. خيلي از شعرهاي شيون با صداي خوش خونده شده و ميشه پيداشون کرد. يکي از منظومه هاي محلي سروده ي شيون اسمش «گاب دکفته بازار» هست که به چند ماه پيش با صداي «حامد فومني» پسر شيون اجرا شده. آهنگساز اين کار آقاي اکبر کنعاني، پدر يکي از اعضاي گروه هستن. واقعاً زيباست! و اما آسمون... ستاره ي دوتايي يا چند تايي ديدين تا حالا؟ اگه باآسمون و نجوم سر و کار دارين، حتما جوابتون مثبته و همين الان چند تا دوتايي قشنگ اومده جلوي چشمتون. (مثل اون سه جفت دوتايي توي ثور يا دوتايي هاي دجاجه و...) ولي اگه تا حالا نديدين و دوست دارين ببينين، به اين مقاله که توي مجله ي «آسمان» شماره ي پنج چاپ شده بود نگاهي بکنيد. (فايل PDF | حجم: 104 Kb ) تو اين مقاله حدود 30 تا ستاره ي دوتايي و چندتايي معرفي شدن که ديدن بعضي هاشون چندان هم آسون نيست ولي با توضيحات داده شده مي تونيد خيليها رو ببينيد. بعدا باز هم درباره ي دوتايي ها صحبت مي کنيم. اگه سوالي هم داشتين، با کامنت يا ايميل بپرسين. البته تضميني درباره دونستن جوابش نميدم! □ نوشته شده در ساعت 8:19 PM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
از صبح روزي که بر من گذشت، خيلي چيزا تو ذهنم اومد که براي نوشتن خوب بودن ولي وقتي شب اومدم خونه که بنويسم، هيچي يادم نمي اومد! اصلا هيچي! نمي دونم چرا، خب يادم رفت ديگه... اين خبر کشف يه کهکشان نامرئي رو خونديد؟ دوستان دانشمند ما، يه کهکشان نامرئي کنار همين کهکشان آندرومداي خودمون  (M31 ) پيدا کردن و بهش لقب "See-through " دادن. (يه چيزي تو مايه هاي «اونورش پيدا»ي خودمون!)
اين کهکشان به طور غير منتظره اي وقتي که يه گروه تحقيقاتي داشت سرعت دسته اي از ستاره ها رو در نزديکي کهکشان آندرومدا اندازه گيري مي کرد، کشف شد. در واقع حرکت اون ستاره ها مستقل از آندرومدا و مربوط به کهکشان ديگري بوده که حالا اسمش «آندرومدا VIII» هست. با اين حساب به تعداد همسايه هاي کهکشاني ما در گروه محلي، يکي اضافه شد. کهکشان آندرومدا VIII بسيار گسترده و کم نوره. از اين نظر در مقايسه با همدم کهکشان آندرومدا، M32 ، ده برابر گسرده تر هست. گفته شده که اگه اين کهکشان متراکمتر بود به روشنايي اي در حد M32 مي رسيد. کشف اين کهکشان و ديدن اين منظره به اين خاطر جالبه که ما مي تونيم پخش مستقيم رشد و بزرگ شدن کهکشان آندرومدا بوسيله ي يه کهکشان کوتوله رو ببينيم. همينطور اين کشف مي تونه تاييدي براي نظرهايي باشه که معتقد هستن کهکشانهاي کوچکتر با هم ترکيب مي شن تا کهکشانهاي بزرگتر و پيچيده تري مثل کهکشان راه شيري و آندرومدا رو بسازن. و اما قسمت خيلي جالب اين خبر که تو سايت Universe Today اومده بود، اينجاست: Discovered over 1,000 years ago by the Persian astronomer Azophi Al-Sufi, Andromeda is a member of the Local Group of approximately 30 galaxies in the Milky Way's celestial backyard. ابوالحسين عبدالرحمان صوفي رازي، اخترشناس ايراني و نويسنده ي کتاب «صور الکواکب الثابته» بيشتر از هزار سال پيش، در رصدهاش کهکشان امراة المسلسله (Andromeda ) رو مشاهده و ثبت کرده. گزارش صوفي از کهکشان امراة المسلسله و همينطور ابر ماژلاني بزرگ، قديمي ترين مدارک موجود از مشاهده ي اين اجرام هست. عبدالرحمان صوفي با رصدهاي پياپي اعلام کرد که رنگ ستاره ي شعراي يماني تغيير نمي کند. قبل از او منجمان يوناني مثل سنکا و بطلميوس گفته بودند که اين ستاره را به رنگهاي مختلفي ديده اند. کتاب صور الکواکب او جدولهايي از قدر ستاره ها رو داره که با دقت خوبي تنظيم شدن.توي کتاب دايره المعارف اخترشناسي آکسفورد (چاپ 2002 ) که به سرپرستي آقاي "پاتريک مور" تدوين شده اينطور نوشته: "ابوالحسين صوفي، اخترشناس عرب (متولد ايران امروز) که به خاطر کتاب «صور الکواکب الثابته» مشهور است... الصوفي اولين کسي است که مشاهده ي دو کهکشان پرنور (قابل رويت با چشم غير مسلح) را گزارش کرده است." من نمي دونم که منظور از "اخترشناس عرب و متولد ايران" چيه. صوفي در ايران به دنيا اومده و در ايران زندگي کرده. البته کتاب صورالکواکب رو به عربي نوشته که اين دليل بر عرب دانستن اون نمي شه چون اصلا در اونزمان براي حفظ و اشاعه ي علم بايد به عربي نوشته مي شد. همين کتاب بعدها توسط خواجه نصيرالدين طوسي (سازنده ي رصدخانه ي مراغه در 750 سال پيش) به فارسي ترجمه شد. توي کتاب «تاريخ نجوم اسلامي» نوشته ي "آلفونسو نلّينو" و ترجمه ي "احمد آرام" تعريفي از اعراب ارائه شده. نويسنده گفته در اين کتاب منظور از اعراب تمام کساني هستند که در ممالک اسلامي با زبان عربي کار مي کردن يعني مي نوشتن، مي خوندن و غيره. چه عرب، چه ايراني، چه اندلسي و چه مسلمان و مسيحي با اين تعريف مي تونن جز اعراب و عربيزبان محسوب بشن. البته چنين مواردي رو من درباره ي خواجه نصيرالدين طوسي و البتاني هم ديدم. البته البتاني متولد جايي هست که الان در ترکيه قرار داره ولي اونهم به عنوان اخترشناس عرب شناخته شده. کسي چيزي در اين زمينه مي دونه؟ چرا يه جا اين دانشمند رو ايراني ميدونه و جاي ديگه عرب؟ دليلش همون تعريفي هست که تو کتاب تاريخ نجوم اسلامي اومده؟ □ نوشته شده در ساعت 4:41 AM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
ما همچنان ابري هستيم يعني آسموني نداريم. فعلا هم وقت نيست، هم موضوع کوتاهي دم دست ندارم. مي بخشيد و خدانگهدار. □ نوشته شده در ساعت 12:52 AM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
آقا تابستون هم تموم شد ديگه. اين روزا دور و برم همه درگير ثبت نام دانشگاه و انتخاب واحد و از اين کارا هستن. خيلي ها لحظه شماري مي کنن براي شروع مهر و کلاس و دانشگاه، بعضي ها هم هيچ احساس شوري ندارن و بلکه n درجه برعکسش رو احساس مي کنن. دانشگاه ما هم مثل بقيه جاها بسته بود حالا باز ميشه، اينترنت مفتش هم راه مي افته. ان شاء الله ... البته اهلش مي دونن که اين اينترنت از کجا و چه جوري اومده...حالا بماند. اصلا به ما چه که از کجا اومده؟! فردا، چهارشنبه، باشگاه نجوم تهران برگزار ميشه. احتمالا چون آخر تابستون هم هست بايد شلوغ باشه. من خيلي دوست داشتم که اونجا باشم ولي انگار نمي شه. کارهاي مزخرفي هست که بايد انجام بدم و به باشگاه نمي رسم. يکي ديگه از بچه ها هم قصد رفتن به تهران داشت که فکر نمي کنم اونهم بره. باشه براي ماه بعد! دو روزي هست که اگه عنايت داشته باشين، نظر خواهي رو به وبلاگ اضافه کرديم. همين Comments کوچولو که پايين هرقسمت اومده! اگه وقتتون گرفته نميشه، يه نظري بديد درباره ي مطالب تا ما بدونيم چيکار داريم مي کنيم. خيلي خوبه اگه اينکارو بکنيد. يه خبر خوب براي اونايي که به سرما علاقه دارن؛ پژوهشگران دانشگاه MIT موفق شدن تا گاز سديم رو تا دماي يک پانصد ميليونيم بالاي صفر مطلق (- 273 ) سرد کنن. دستشون درد نکنه! متن خبر رو از اينجا بخونين. □ نوشته شده در ساعت 4:06 PM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
از اينها که بگذريم، هواي ما بارونيه. ديگه کم کم دلم داره براي آسمون صاف تنگ مي شه. هرچند که هواي پاييزي هم هواي باحاليه و بد جوري آدم رو هوايي مي کنه... بيشتر از يه هفته اي هست که مي خوام راجع به مريخ چيزايي رو بنويسم اما وقت نمي شد. حالا هم قراره به زودي – بعد از نوشتن همين چند خط- کامپيوتر مفلوک ما fdisk بشه. مدتهاست که دانشمندها بر اين عقيده اند که مريخ سابق، شبيه زمين بوده، آب و هوايي گرم و مرطوب داشته و بر سطحش رودخانه هايي جاري بوده اند. اين رودخانه ها به درياچه ها، درياها و اقيانوسهايي ريخته مي شدند و ... . بيشتر اميد محققان براي يافتن حيات (حتي به صورت تک سلولي) برروي مريخ هم به خاطر وجود چنين اقليمي بوده. اما يافته هاي MGS (نقشه بردار سراسري مريخ) نشون مي ده که خيلي هم اينطور نيست. اگر درياها يا اقيانوسهايي بر روي مريخ وجود مي داشت، مي بايست مقادير قابل توجهي از کربناتها – مثل کربنات کلسيم (يا سنگ آهک خودمون)- در اونجاها پيدا مي شد. اما چيز زيادي پيدا نشده و اين يعني وجود نداشتن اقيانوس و دريا و ... . اينجا ديوونه خونه ست خداحافظ :( راستي چند روز پيش در اطراف رشت يه ماجراي پليسي مثل توي فيلمها داشتيم. سه تا سرباز با کلاشينکف و نارنجک و کلت کمري، اومدن و يکي دو نفر رو کشتن، يکي دوتا ماشين دزديدن، چندجا رو ترکوندن و بعد يکي شون کشته شد و دوتاي ديگه دستگير شدن. ماجرا رو احتمالا تا چند روز ديگه توي روزنامه هاي سراسري خواهيد خوند. کم کم داريم به مرحله ي "شرق وحشي" مي رسيم. اين خودش نشون دهنده ي پيشرفت ما و کم شدن فاصله مون با "غرب بي تربيت" هست. □ نوشته شده در ساعت 12:54 AM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
تو آخرين مطلب از يه مقدار تاخيري که پيش اومده بود حرف زدمو از اينکه ما سر قولمون هستيم که هر روز شما رو بي خبر نذاريم، ولي همون تاخير بيشتر شد و حرف من غلط از آب دراومد. ديروز ما جيزي تو وبلاگ ننوشتيم. واقعا شرمنده! ديگه تکرار نمي شه، بهتره بگم، سعي مي کنيم که ديگه تکرار نشه. :) در  هجدهم اکتبر سال 1989، فضاپيمايي به فضا پرتاب شد تا سري به منظومه اي در منظومه شمسي بزنه. اين فضاپيما «گاليله» نام داشت. گاليله در سال 1995 به خانواده ي مشتري رسيد و دقيقترين عکسهاي اون زمان رو براي دانشمندها در زمين ارسال کرد. بخشي از ماموريت گاليله تو مشتري، رها کردن يه کاوشگر در خود سياره بود. اين کاوشگر براي اولين بار موفق شد تا اندازه گيريهاي دقيقي از اتمسفر مشتري انجام بده. گاليله 34 بار دور بزرگترين سياره ي منظومه شمسي، مشتري، چرخيد و اکتشافات بزرگي انجام داد. عکسهاي گاليله از اقمار مشتري مشخص کرد که زير سطح يخزده ي «اروپا» مي تونه اقيانوسي وجود داشته باشه و «يو» نزديکترين قمر مشتري، کاملا فعال و آتشفشاني هست.
اين روزها بعد از گذشت حدود 14 سال از پرتاب گاليله، سوخت پيشران فضاپيما در حال تموم شدنه و امکان ادامه ي کار گاليله وجود نداره. اولا اينکه به خاطر نبود سوخت، فضاپيما ديگه قادر نيست مسير خودش رو حفظ کنه و دوما نمي تونه آنتن فرستنده اطلاعاتش رو به سمت زمين تنظيم کنه. به دلايلي که گفتم، گاليله در روز 21 سپتامبر (يعني دقيقا هفته ي ديگه، يکشنبه) با ما خداحافظي مي کنه و به اعماق اتمسفر مشتري شيرجه ميزنه. در ضمن در همين روز يه برنامه ي تلويزيوني زنده هم اجرا ميشه که مي تونيد از اينجا ببينيد. □ نوشته شده در ساعت 3:51 PM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
مجدداً ببخشيد که مطالب رو دير به دير مي فرستيم رو وبلاگ. ولي هنوز رو حرفمون هستيم که هر روز يه پُست بفرستيم. امروز حوالي ظهر، آقاي تفرشي به دفتر گروه اومدن و مهمان ما بودن. از هر دري صحبت کرديم، از آسمون و زمين و آرزوها و .... بابک تفرشي از طرحهاي نجومي که در سر داشت صحبت کرد، طرحهايي که کاملا آميخته با جامعه و از طرف ديگه کاملا نجومي بودن. با اينکه ديشب رو رصد کرده بود و بيدار مونده بود ولي حدود يه ساعت يا بيشتر داشتيم با هم گپ مي زديم. يه مژده هم از طرف بابک تفرشي براي نجومي هاي ايران دارم. طرح TIE (مخفف Telescopes in Education ) که از سال گذشته زمزمه هاي برپايي اون تو کشور وجود داشت، بعد از يک توقف تقريبا طولاني دوباره به جريان افتاده. اونطور که آقاي تفرشي مي گفت، مکان رصدخانه پيدا شده و جايي در نزديکي يزد هست. قراره با همکاري وزارت علوم و اداره ي آموزش و پرورش يزد، مکان رصدخانه ساخته بشه. تلسکوپ رصدخانه هم به طور رايگان از طرف سازمان ناسا اهدا ميشه. اگر همه چيز خوب پيش بره تا 3 سال ديگه TIE در ايران کارش رو شروع مي کنه. فکر مي کنم که قبلا درباره ي اين طرح و تاريخچه ش حرف زديم ولي به طور خلاصه اين طرح، شبکه اي از تلسکوپهاي خودکار و روبوتيک هست که توي 10 تا کشور يا بيشتر قرار دارن. دانش آموزان هر کشور مي تونن از تلسکوپي که در جاي ديگه وجود داره استفاده کنن، مثلا وقتي که تو کشور خودشون روز هست يا هوا ابريه. اگه اين طرح تو ايران به سرانجام برسه، شما مي تونيد تو يه روزي مثل امروز و سرظهر! از سحابي دمبل (M27 ) که تو آسمون آمريکا بر فراز افق غربي هست، عکس بگيريد؛ آسمان مال من است، هر کجا مي خواهم باشم... □ نوشته شده در ساعت 6:25 PM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
 امروز يک کارگاه نجومي در رشت برگزار شد. "عکاسي از آسمان شب" يا چيزي شبيه به اين، که برگزار کننده ش انجمن نجوم ثاقب و اساتيدش، بابک امين تفرشي و اُشين زاکاريان (از منجم هاي معروف در تهران) بودند. الان هم اين برنامه همچنان ادامه داره.
برنامه ي بدي نبود. کلي عکسهاي واقعا قشنگ هم از آسمان - به صورت اسلايد – نشون دادن. به هر حال امشب هم رصد دارن – البته ماه کامل مانع از رصد خوبي خواهد شد- آسمون رشت هم نيمه ابري تا تمام ابريه و هاله اي نقره فام از ماه ديده ميشه. ديگه اينکه سيستم GoTo تلسکوپ ثاقب (يکي از سه تلسکوپي که قبلا ذکرشون شده بود) هم امشب راه اندازي مي شه. مبارک شون و مبارک نجوميهاي رشت باشد انشاء الله. سيستم GoTo سيستميه که با کمک اون و فقط با وارد کردن شماره ي يک جرم در آسمان، تلسکوپ به صورت خودکار روي اون جرم تنظيم مي شه و نيازي به تنظيم دستي نيست. اين سيستم خوبي ها و بدي هايي داره که شايد بعدتر بهش پرداختيم. از برنامه ي بعد از ظهر شون هم که بر مي گشتيم، روبرومون در افق غربي و حدود جنوب و در ارتفاع تقريبا 60 درجه اي، يه جسم خيلي پرنور، بزرگ و درخشان به رنگ قرمز و سبز هم رصد کرديم که به احتمال زياد بايد يه ماهواره ي ايريديوم بوده باشه! فردا ظهر اين دوستان در دفتر فسقلي ما خواهند بود. براي ديدن عکسهاي اونها هم مي تونيد اينجا رو ببنيد. کلي کار – که البته متفاوت هستن و به هم ربطي هم ندارن – سرمون ريخته. پس اگه يه کم دير به وبلاگ مي رسيم بر ما ببخشيد. اميدواريم که در اين آخرين روزهاي تابستون، بتونيم منظم تر و بهتر بنويسيم. از اينکه نظرهاتون رو هم بدونيم، بسيار خوشحال خواهيم شد. □ نوشته شده در ساعت 11:15 PM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
چند نفرمون ديشب رفتيم کنسرت ارکستر کامراتا تهران تو مجتمع فرهنگي خاتم الانبياء. مدير اجراي کنسرت يکي از دوستاي عزيزمون هست که خودش هم آهنگساز و نوازنده ي بسيار خوبيه. از نظر من کنسرت خوب با آهنگهاي مناسبي بود. البته فکر مي کنم چند تا قطعه ي اول که با ويلن و توسط چهار نفر اجرا شد، براي شروعش مناسب نبود. ولي بخش دومش که يه ارکستر حدود 20 نفر يا بيشتر بودن، خيلي عالي بود. اون آقاييکه که پشت درام نشسته بود کارش رو خوب بلد بود و خيلي باحال کار مي کرد. يه خانمي هم خیلی قشنگ فلوت مي زد. متاسفانه استقبال خوبي از کنسرت ديشب نشد. البته امشب (چهارشنبه) و جمعه هم اجرا ميشه ولي به نظر مي رسه مردم ديگه به چيزهاي سطحي و سرپايي! عادت کردن و به اين نوع موسيقي علاقه اي نشون نمي دن. من که به همه توصيه مي کنم اين کنسرت رو ببينن و بشنون، واقعا کار زيبايي بود! 
بگذريم...که از هر چه بگذريم سخن نجوم خوشتر است. چند تا خبر جالب خوندم که براتون مي نويسم البته خلاصه. اصل و مشروح خبر رو از منبعش بخونيد. دست و پا چلفتي بازي در تمام دنيا وجود داره، حتي وقتي که داره به فضاپيما ساخته ميشه! ديروز توي مرکز علوم فضايي "لاکهيد مارتين" کاليفرنيا، فضاپيمايNOAA-N Prime رو از حالت عمودي به افقي برمي گردوندن، از ارتفاع 90 سانتي متري افتاده پايين. در اثر ضربه و شوکي که بهش وارد شده، صدمات جدي ديده و بايد تمام تجهيزاتش دوباره آزمايش بشن. ظاهرا علت اي حادثه اي بوده که 24 تا پيچ سرجاشون نبودن. (خبر کامل در اينجا ) تلسکوپ فضايي هابل  (HST) مجموعه ي عکس کاملي از حلقه هاي زحل تهيه کرده. اين عکسها در زماني گرفه شدن که حلقها نسبت به ديد ما بيشترين انحراف رو داشتن، چيزي حدود 26 درجه. در واقع هر 29.5 سال چنين فرصتي براي اخترشناسها بوجود مياد که بتونن ديد بهتري به حلقه ها و قطب جنوب زحل داشته باشند. آخرين عکس هابل از زحل ترکيبي از تصاوير در طول موجهاي مختلف هست.
□ نوشته شده در ساعت 2:19 PM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
يه خبر خيلي قديمي بخونيد و بعد سراغ موضوع تولد ستاره ها و رابطه شون با زندگي ما مي ريم. حدود يک هفته ي پيش، فضاپيماي روسي سايوز که در واقع بايد گفت "کپسول سايوز" به ISS متصل شد. اين فضاپيما مواد غذايي، سوخت، تجهيزات علمي، فيلم ، CD و از اين جور چيزها رو براي فضانوردهاي ساکن ايستگاه فضايي حمل کرد. بعد از انفجار شاتل کلمبيا در بهمن سال گذشته و لغو برنامه هاي پرواز شاتلها توسط ناسا، تنها راه منتقل کردن بار و فضانورد به ايستگاه فضايي از زمين (و بالعکس) فضاپيماهاي سايوز هستند. اگرچه سايوز روسي از فن آوري پيشرفته اي مثل شاتلهاي امريکايي برخوردار نيست و به جاي فرود برروي زمين، در واقع در آب "سقوط " مي کنه. اما به هر حال وسيله ي کارآمدي هست که مدتهاست داره کار مي کنه و تا به حال هم روسها رو جا نذاشته. 
اما ستاره ها. گفتيم که اولين همجوشي هاي هسته اي که در مرکز سحابي رخ مي دن، باعث به وجود اومدن يک پيش ستاره مي شه. خب، در چنين ستاره اي ما قاعدتا انتظار داريم که به جز هيدروژن و هليوم، که مواد اوليه ي تشکيل دهنده ش بودن، چيز ديگه اي نبينيم. البته اين عناصر رو نمي شه ديد ولي از طريق طيف اونها مي شه فهميد. راجع به طيف سنجي هم بعدها خواهيم گفت. تا اينجا رو براي ستاره داشته باشيد. اگه يه مقدار شرايطي رو که گفته شد رو تصور کنيد، يه سحابي درحال چرخش، افزايش فشار و بعد يک پيش ستاره، و اگه بتونيد خوب تصور کنيد، متوجه خواهيد شد که يه سحابي به دليل غير صلب بودنش ، نمي تونه به طور کامل جمع بشه و بايد مقدار قابل توجهي از سحابي از پيش ستاره جا مونده باشه. بله در واقع اينچنين هست و هرپيش ستاره، در پرده اي از ابري که به وجودش آورده، پوشيده شده. مثل قنداقي که به دور يک نوزاد تازه متولد شده مي پيچن. براي اين ابر باز مونده، حالتهاي زيادي مي تونه رخ بده که ما فعلا به يکي از اونها کار داريم: اتفاقي که براي خورشيد ما وقتي که خيلي جوون و کوچولو بود، افتاد. خب، اين سحابي در حال چرخش هست، دمايي داره که نسبت به محيط اطرافش گرمتره، و خلاصه يه سري خصوصياتي که اون رو از محيط اطرافش متمايز مي کنه . اين خصوصيات و چيزهاي ديگه "زايشگاهي" رو به وجود مي ياره که در اون سيارات متولد مي شن. و به همين دليل هم هست که سيارات خارجي ما، "گازي" هستن. اونها از سحابي اوليه به وجود اومدن. يعني مشتري ، زحل، اورانوس نپتون و پلوتو سطح سنگي و صخره اي ندارن و از گاز تشکيل شدن. اما چرا زمين و بقيه در اصطلاح "سنگي" هستن، ماجراييه که به اون پيش ستارهه هم ارتباط داره و براي دفعه ي بعد مي مونه. □ نوشته شده در ساعت 2:21 AM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
 Astronomy مقاله اي بود درباره ي تغيير ديدگاه بشر نسبت به عالم و در واقع تکامل کيهانشناسي در طول تاريخ بشري. در شروع مقاله گفته شده که در حدود 5000 سال قبل از ميلاد مسيح، قوم کلداني ها، اولين کساني بودند که حرکت سيارات رو درک کردند و به اونها لقب "بزهاي وحشي" رو دادند چونکه اين اجرام با گذشت زمان در آسمان حرکت مي کردند و جاشون تو زمينه ي ستاره ها عوض مي شد. بعدها يوناني ها اين منطقه از آسمون که ماه، خورشيد و سياره ها توش حرکت مي کنند رو "حلقه ي حيوانات" نامگذاري کردن. کلمه اي که امروز براي اين ناحيه (منطقة البروج) استفاده ميشه، Zodiac از همين ريشه ي يوناني هست.
بعد از اين سير تاريخي نگاه به عالم شروع ميشه که اولين نقطه ش بناي استون هنج در انگلستان هست. آرايشي خاص و هدفمند از تخته سنگهاي بزرگ که 4500 سال پيش ساخته شده و از اون براي تعيين زمان و چيزهاي ديگه استفاده مي شد. بعد از استون هنج با يه پرش بلند مي رسيم به ارسطو در 350 سال قبل از ميلاد. مي تونيم ارسطو رو از اولين کيهانشناسها بدونيم. چون او با در نظر گرفتن زمين در مرکز عالم و قرار دادن فلکهاي مختلف براي اجرام آسماني (مثلا فلک خورشيد، فلک ثوابت  و ...) عالم رو براي هم عصرهاي خودش ترسيم کرد. ارسطو چهار عنصر بنيادي عالم رو آب، آتش، خاک و هوا مي دونست به علاوه ي عنصر پنجمي به نام اثير که اجرام آسماني ازش ساخته شدن.بعد از ارسطو يونانيهاي ديگري مثل اراتوستن و بطلميوس اومدن. اراتوستن با روشي رياضي محيط زمين رو حساب کرد و بطلميوس هم مدلي براي منظومه ي شمسي ارائه کرد که توي اون زمين در مرکز عالم قرار داشت و خورشيد بدورش مي چرخيد.
اگه به اصل مقاله نگاه کنيد، مي بينيد که تو اين مرحله يه پرش 1700 ساله هست تا مي رسه به نيکلاس کپرنيک و انقلاب کپرنيکي. متاسفانه نويسنده هيچ يادي از دوره ي درخشان نجوم اسلامي و دستاوردهاش نکرده. بعد از کپرنيک و بعد از اختراع تلسکوپ در اوايل قرن هفدهم ميلادي، روند پيشرفت تغيير مي کنه و سريعتر ميشه. نيوتن نيروي جاذبه رو به جهان معرفي مي کنه، روابط رياضي براي حرکت اجرام آسماني و سياره ها پيدا ميشه. اخترشناسها به ماهيت راه شيري پي مي برند و متوجه وجود کهکشانهاي ديگه هم مي شن. ادوين هابل مقياسي از اندازه ها و سن عالم رو به جهان ارائه مي کنه. با شروع دهه ي هشتاد ميلادي نظريات شکل گيري عالم مثل انفجار بزرگ مطرح شدند.  بحثها و تحقيقات درباره ي انبساط عالم و مرزهاي عالم انجام شد تا مي رسيم به همين الان که دانشمندها به اين نتيجه رسيدن که چيزي که ما با روشهاي مختلف از عالممي بينيم، تنها 0.5 درصد ماده کل موجود در عالم هست.
به پايان آمد اين نوشته ولي عالم همچنان باقيست... □ نوشته شده در ساعت 7:46 PM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
هفته ي پيش از خورشيد گفتيم و اينکه مي بايست حتما قبل از خورشيد ستاره اي در اين نزديکي ها (البته در مقياس نجومي ) زندگي کرده و بعد هم منفجر شده باشه. 
اين بار کمي درباره ي تولد ستاره ها مي گم. ستاره ها از ابرهايي بوجود مي يان که به اونها در فارسي (بهتره بگيم عربي) سحابي مي گن. درواقع طبق مشهور ترين نظريه هاي کيهان شناسي، جهان از يه انفجار بزرگ بوجود اومده که درباره ش فعلا حرفي نمي زنيم. بعد از سرد شدن اين انفجار، ذرات بنيادي تشکيل شدن و بعد ، ساده ترين اتمها شکل گرفت: هيدروژن. در واقع هنوز هم جهان ما پر از اتمهاي هيدروژن هست. اغلب سحابي ها هم از هيدروژن تشکيل شدن. پس بيشتر ستاره هم هيدروژني هستند. اين رو مي شه از طيف اونها فهميد. يعني بر اثر اتفاقي که هنوز کاملا مشخص نيست، يه سحابي از حالت پايداري که ممکنه ميليونها و حتي ميلياردها سال طول بکشه، خارج بشه. سحابي حين جمع شدن به درون خودش به صورت دوراني، دماش هم افزايش پيدا مي کنه. درنهايت، فشار و دماي زياد باعث مي شه که سرانجام همجوشي هسته اي (تبديل چهار هيدروژن به هليوم) در مرکز سحابي سابق رخ بده. حالا ما به جاي سحابي يک "پيش ستاره" داريم. البته ماجرا به همين سادگي ها هم نيست. کلي حساب کتاب داره. باقيش براي بعد. □ نوشته شده در ساعت 12:08 PM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
از رصد آخري براتون بگم. گرچه ماه تو آسمون بود ولي آسمون صاف و خيلي خوبي داشتيم. افق جايي که بوديم گرفتگي زيادي داشت، تقريبا در همه جهات به جز مقدار کمي در جنوب. اين گرفتگي در سمت غرب، ديشب بدردمون خورد چون ماه تربيع رو زودتر از غروبش مهار مي کرد. بعد از غروب ماه آسمون پر از ستاره شد. راه شيري واقعا ديوانه کننده بود! قبل از اينکه بريم رصد، رفتم به اين سايت که ببينم مي تونيم ايستگاه فضايي (ISS ) رو ببينيم يا نه. طبق داده هايي که اونجا بود ما مي تونستيم حوالي ساعت پنج صبح ISS رو در شمال و در ارتفاع 13 درجه با قدر 2.1 ببينيم. نکته ي جالب اينجا بود که در عرض يک دقيقه ارتفاع ISS از 13 درجه به 10 درجه مي رسيد. يعني حرکتي خيلي آهسته که ميشه با تلسکوپ هم دنبالش کرد . تو رصد هفته ي گذشته هم ما ISS رو در مسيري از جنوب به شرق ديده بوديم. البته اوندفعه قدرش حدود 1.5 بود و سريع هم حرکت مي کرد. در همون حالت وقتي من با دوربين دوچشمي 30x60 دنبالش مي کردم، شکل کاملا غير نقطه اي و مربعي شکلش رو تشخيص مي دادم. خلاصه با اين اميد که بتونيم ISS رو با تلسکوپ ببينيم راه افتاديم. فقط نگران بودم که گرفتگي افق شمال اجازه ي اينو به به ما بده... که نداد! و متاسفانه نتونستيم با فضانورداي ISS خوش و بشي بکنيم. :) يه منظره ي زيبا و واقعا کم نظير هم تو شب رصد ديدم. حدود ساعت 12 يا کمي ديرتر بود که خوشه ي پروين داشت از پشت نوک يه کوه توي شرق در ميومد. جاتون خالي! خيلي قشنگ بود. يه دوربين دوچشمي 8x30 رو ازبچه ها گرفتم تا با اون يه نگاهي بندازم. به ستاره هاي خوشه که از نوک کوه، چشمک زنان در مي اومدن، نگاه مي کردم که يه شهاب خوشکل درست از بالاي خوشه رد شد. بي نظير بود! □ نوشته شده در ساعت 2:49 AM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
الان وقت خيلي کمي براي نوشتن دارم. فقط چند تا عکس گرفتيم که بعدا همينجا درباره ي اونها توضيح مي دم. راستي از ماهواره ي زهره ي ايران هم خبرهاي جديدي رسيده. دولت روسيه قرارداد شرکت روسي رو تضمين نکرده، ايران هم انحصار خريد ماهواره از روسيه رو لغو کرد. اطلاعات جامع تر رو مي تونيد اينجا بخونيد. 
بالاخره هنوز از سال 56 تا حالا هنوز نتونستن اين مساله رو حل کنن. ظاهرا مسوولين ايراني معتقدند تا سي نشه بازي نشه! > تلسکوپ فضايي فروسرخ ناسا (SIRTF ) اولين عکس خود را با دو عدد از دوربين هايش تهيه کرد. SIRTF که حدود 10 روز پيش به فضا فرستاده شد، اکنون در حالت آمادگي و نرمال قرار دارد. مديران پروژه ي SIRTF از نتايج بدست آمده از تصاوير اخير راضي هستند و معتقدند که شروع به کار سريع اين تلسکوپ اميدوارکننده است. اولين تصاوير اين تلسکوپ را در اينجا بينيد. (منبع خبر: SpaceRef ) □ نوشته شده در ساعت 5:27 PM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
از صبح روزي که گذشت(!) يعني چهارشنبه، کاري رو که گفته بودم شروع کردم. جاتون خالي! خيلي جالبه. منبعي که استفاده مي کنم انگليسي هست و تقريبا جديده. چيزايي در مورد تاريخ نجوم اسلامي نوشته توش که من تا حالا نشنيده بودم. به زودي يه خلاصه اي از همينها رو اينجا هم مي نويسم. در واقع يه جورايي هم باعث افتخاره و هم باعث سرافکندگي! افتخار براي اينکه بعضي ها اونهمه سال پيش چه کارهاي بزرگي انجام دادن و سرافکندگي به اين خاطر که امروز ما از هيچ کدوم اون کارا خبر نداريم. بگذريم آقا... احتمالا خبر اين سيارک جديد رو که ميگن ممکنه با زمين تصادف کنه، شنيدين. بله، سيارکي به نام 2003 QQ47 که  قطرش حدود 1.2 کيلومتر و جرمش حدود 2600 ميليارد کيلوگرم هست، شرايطي داره که ممکنه براي زمين خطرناک باشه. (خدا رحم کنه!)
اين سيارک در رده بندي تورينو (Torino ) درجه ي يک رو به خودش اختصاص داده، معنيش اينه که احتمال برخورد خيلي کمه ولي بايد به طور دقيق تحت نظر باشه و مسيرش تعيين بشه. بيشترين احتمال برخورد براي اين سيارک مزاحم براي 21 دسامبر سال 2014 تعيين شده. درباره ي اين رده بندي تورينو اينو بگم که از صفر تا ده رده بندي شده. رده ي صفر يعني هيچ شانس برخورد و کاملا بي خطر و رده ي ده هم يعني برخورد حتمي با اثرات فاجعه بار سراسري. اطلاعات کامل درباره ي اين سيارک رو از سايت برنامه ي رديابي اجرام نزديک زمين (NEO ) دريافت کنيد. اگه مي خواهيد اخباري مثل اينو دنبال کنيد، پوشش خبري ياهو! خيلي مناسب هست. تو زمستون سال 80، توي گروه يه نشريه ي داخلي درمي آورديم که اسمش سپهر بود. همين نشريه بعد از چند ماه به ماهنامه ي آسمان تبديل شد. مقاله ي خوبي توي اولين شماره ي سپهر درباره ي برخوردهاي سياره اي بود که مي تونيد از اينجا بگيريد.(623Kb::PDF ) □ نوشته شده در ساعت 2:12 AM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
خيلي خيلي ديرمه. چند تا چيز رو خيلي سريع مي نويسم و بعد خداحافظ. ديروز يکي از بچه ها از تمام مغزش استفاده کرد و وسيله اي نجومي به اسم "تيرک صليبي" رو با وسايل پيش پا افتاده اي درست کرد. البته بقيه ي بچه ها هم مثلا اين کار رو کردن. کسايي هم که نمي دونن تيرک صليبي چيه و به چه دردي مي خوره، فعلا تو کف باشن تا بعد بيشتر توضيح بدم. احتمال داره که پنجشنبه ي اين هفته هم رصد بيريم. کسايي که در استانهاي کناري گيلان هستن، و کسايي که مغزشون عيب کرده و مي خوان از جاهاي دورتر بيان شمال رصد، در صورت تمايل مي توانند به آدرس خلاصه بهمون بگن. خوشحال مي شيم با هاتون آشناي فيزيکي – يا ديجيتالي- بشيم. سه شنبه تولدش بود. تولد يکي از بچه هاي گروه. هفته ي پيش هم وقتي که داشتيم رصد مي رفتيم. تولد يکي ديگه بود. اينها به شما هيچ ربطي نداره. نوشتم تا شايد شامي ، شيريني اي ، کيکي ، نصيبمون بشه! تا بعد ... □ نوشته شده در ساعت 5:24 PM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
در ادامه ي حرفهايي که دو روز پيش زده بودم، يه موضوع پيدا کردم که خيلي دوست دارم براش کار کنم. مي خوام يه کاري –هرچند محدود- روي تاريخ نجوم اسلامي و منجمين مسلمان و ايراني انجام بدم. سوگمندانه، توي کمتر سايت فارسي صحبت از پيشينه ي علمي منجمين مسلمان و ايراني شده. در حالي که منابع انگليسي زيادي به اين چيزا پرداختند، هرچند که تو بعضي قسمتها شايد غرضي تو کار بوده و بعضي حقيقتها پس و پيش شده. اين کار براي خودم خيلي جذابه و اگه مي پرسيد که به چه دردي مي خوره؟ بايد بگم که اينها قسمتي از شناسنامه ي علمي کمرنگ شده ي الان ماست که زماني برقش تمام غرب رو روشن کرده بود. با استفاده از همکاريها و پژوهشهاي همين دانشمندهاي مسلمان بود که دانش يوناني ها با ترجمه هايي دقيق و روان به دست دانشمندان اروپا رسيد. سعي مي کنم منابع اصلي مورد استفاده رو اينجا معرفي کنم. شما هم اگه منبع خوبي رو سراغ داريد، منو بي نصيب نذاريد. الان نمي دونم که تو چه بازه هايي مي تونم درباره ي اين موضوع تو اينجا بنويسم ولي سعي مي کنم در هر فاصله اي که به نتيجه ي خوبي رسيدم، حتما اينجا بنويسم. راستي ميگم بدنيست اين وبلاگ رو به دوستاتون هم معرفي کنيدا، ثواب داره! □ نوشته شده در ساعت 11:38 PM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
احتمالا آدم بايد مغزش پاره سنگ برداشته باشه که توي شهر ما ستاره شناس بشه. حالا ما ادعا نداريم که ستاره شناسيم ولي براي دوست داشتن آسمون هم، ما خيلي ابري هستيم. دوست ستاره شناسي آرزو کرده بود که همه ي ديکتاتورهاي دنيا به جايي تبعيد بشن که هواش هميشه ابري باشه. فکر مي کنم منظورش اينجا بود. اما به خدا ما ديکتاتور نبوديم که! 
امروز با يک معدنچي عضو گروه – مهندس معدن امروزي - داشتيم روي تصاويري از مريخ کار مي کرديم. اين تصاوير مربوط به کاوشگر MGS هست. تصاويري در ابعاد بزرگ و با کيفيت خيلي بالا. بخشي که روش کار مي کرديم قطب شمال مريخ بود. معدنچي مدرن، راهي رو يادم داد که با کمکش مي شد تصاويري – از عکسهاي هوايي - تهيه کرد که با استريسکوپ به صورت سه بعدي ديده ميشن. با کمک اين تصاوير مي شه دره ها و کوهها رو، کانالهاي مريخ و خلاصه همه ي اون چيزهايي رو که حتي با تلسکوپ 8 اينچي هم نمي شه ديد، به صورت برجسته ديد و نقشه ي زمين شناسي شون رو – که هنوز نمي دونم چيه و به چه دردي مي خوره، اما مي دونم که چيز مهميه – کشيد. معدنچي حتي ادعا مي کنه که تا حدودي مي شه جنس خاک اونجا رو هم شناخت! دستگاه استريسکوپ ايراني، مدل جيبي – 7500 تومان و 9500 تومان هست و مدل خارجي روميزي 195 هزار تومان و 498 هزار تومان ! قيمت دارند. ما جدا تصميم داريم تا بتونيم منطقه اي رو براي عکاسي به MGS پيشنهاد کنيم. □ نوشته شده در ساعت 9:30 AM توسط گروه نجوم روجا
........................................................................................
|
|
©
استفاده از مطالب اين صفحه با ذكر منبع بلامانع است.تمامي حقوق اين سايت متعلق به
گروه نجوم روجا مي باشد .
|
|
![[Powered by Blogger]](http://buttons.Blogger.com/bloggerbutton1.gif){kind=small}